Romantik İlişkilerde Bağlanma: Sağlıklı İlişkilerin Temeli

İnsanın gelişim dönemlerinden bir tanesi de yakınlık kurmaktır. Bu gelişim dönemini başarılı bir şekilde geçirmek için bireysel yakınlık kurabileceği partnerler ararlar.

Romantik ilişkiler, insanların en derin duygusal bağlarını kurduğu, yakınlık, tutku ve güvenin yoğun olarak hissedildiği ilişki türlerinden biridir. Ancak her birey ilişkilere farklı bir "bağlanma stili" ile yaklaşır. Bağlanma stili bireyin romantik ilişkisine yön verir.

Peki, romantik ilişkilerde bağlanma nedir? Bağlanma stilleri nelerdir ve sağlıklı bir bağ kurmak için nelere dikkat etmek gerekir?

Bağlanma Nedir?

Bağlanma, bireyin çocuklukta bakım veren kişilerle kurduğu duygusal ilişki biçiminin, yetişkinlikte romantik ilişkilerine yansıma şeklidir. Çünkü araştırmalar, çocukların ebeveynlerine bağlanma biçimiyle yetişkinliklerinde partnerlerine bağlanma biçimlerinin benzerlik gösterdiğini saptamıştır. Psikolog John Bowlby tarafından geliştirilen bağlanma kuramı, bireylerin ilişkilerdeki davranışlarını ve duygusal tepkilerini açıklamada önemli bir çerçeve sunar.

Romantik İlişkilerde Bağlanma Stilleri

1. Güvenli Bağlanma

Olması gereken, en sağlıklı bağlanma biçimidir. Çocukluğunda ebeveynlerine güvenli bağlanan, onlardan yeterli ilgi ve güveni alan bireysel yetişkinlikte partnerlerine güvenli bağlanır. Bu kişiler;

• İlişkilerde yakınlıktan kaçınmazlar.
• Hem kendilerine hem partnerlerine güven duyarlar.
• İletişimleri sağlıklıdır, duygularını açıkça ifade edebilirler. Onlarla konuşurken kendinizi savunma ihtiyacı hissetmezsiniz.
• Eleştiriye açıklardır, ilişkide her şeyi konuşabilirler.
• Tartışmaları uzatmazlar, çözüm odaklı davranırlar, çabuk affederler.
• İlişkide ne istediklerini bilirler.
1. Kaygılı Bağlanma

Sağlıksız bağlanma türlerinden biridir. Çocukken ebeveynlerinden yeterli güveni almayan, ebeveynleri tarafından ihmal edilen, terk edilen veya terk edilmekle tehdit edilen bireyler, yetişkinliklerinde partnerlerinin de kendilerini terk etmesinden yoğun endişe duyar. Bu kişilerin özellikleri;

• Terk edilme korkusu yoğundur. Bu nedenle sürekli partnerin sevgisini ve güvenini test eder.
• Sürekli onay ve ilgi beklerler.
• Aşırı bağlılık ve kıskançlık eğilimi gösterebilirler.
• Aldatılma düşüncesi baskındır.
• Yalnız kalmaktan korkarlar.
2. Kaçıngan Bağlanma

Sağlıksız bağlanma türlerinden biridir. Çocuklukken ebeveynlerinden yeterli ilgi, yakınlık ve güveni almayan bireyler, yetişkinlikte partnerleriyle bağ kurmak ister fakat birisiyle yakınlaşmak, birine bağlanmak onları korkutabilir. Bu kişilerin özellikleri;

• Yakın ilişkilerden uzak dururlar.
• Bağımsızlığı ön planda tutarlar.
• Duygularını ifade etmekte zorlanırlar.
• Manipülatif kişilerdir. Yanlış anlıyorsun, abartıyorsun, sen kafanda kuruyorsun gibi cümleleri sıkça kurarlar.
• İlişkinin başında ilgi ve sevgi gösterirler, yakınlık kurmak isterler. Fakat ilerleyen zamanlarda ilgileri azaltır, yakınlık kurmaktan kaçarlar. Karşı taraftan ilgi ve sevgi beklerler.
• Partnerinden uzaklaşmak için onu sıkça eleştirir, değersizleştirir.
• İlişkiyi bitirmek için bahaneler üretir.

Bağlanma Stiliniz İlişkinizi Nasıl Etkiler?

Romantik ilişkilerde bağlanma stiliniz; partner seçiminden iletişim şeklinize, krizlerle başa çıkma yöntemlerinizden güven inşa etme biçiminize kadar birçok alanı etkiler. Güvenli bağlanma stiline sahip bireyler, genellikle daha doyumlu ve uzun ömürlü ilişkiler kurarlar.

Sağlıklı Bir Bağlanma İçin İpuçları

Çocukken ebeveyn ile kurulan bağlanma biçiminin yetişkinlikte partnere olan bağlanma biçimini etkilediğini söylemiştik. Fakat bu bağlanma biçimimiz zaman içerisinde değişebilir. Çocukken kaygılı veya kaçıngan bağlanmış olabilirsiniz fakat yetişkinlikte güvenli bağlanmayı öğrenebilirsiniz. Yahut çocukken güvenli bağlanan birisi yetişkinliğinde kaygılı bağlanma biçimine sahip olabilir. Bağlanma stillerimiz her ne kadar çocuklukta şekillense de yetişkinlikte bu stilleri kullanmak veya değiştirmek bizim elimizdedir. Bunun için ne yapabiliriz. İşte birkaç ipucu;

• Kendinizi Tanıyın: Hangi bağlanma stiline sahip olduğunuzu keşfetmek, ilişkinizi iyileştirmek için ilk adımdır. Kendinizin değerli ve sevilebilir olduğunu unutmayın.
• İletişimi Güçlendirin: Açık ve dürüst iletişim, sağlıklı bağların temelidir. Partnerinizle olumlu-olumsuz her konuyu uygun bir dille konuşabilirsiniz. Burada önemli olan haklı olmak değil, anlaşmak ve uzlaşmaktır.
• Güven İnşa Edin: Zamanla gelişen güven, bağın kalıcı olmasını sağlar. Kendinize ve partnerinize güveninizi sık sık tekrar edin.
• Geçmişi Anlamak: Çocukluk deneyimlerinizi fark etmek, bugün kurduğunuz ilişkileri anlamanıza yardımcı olur. Geçmişi yaşamak sizin elinizde değildi fakat geleceği şekillendirmek sizin elinizde.
• Profesyonel Destek Alın: Bağlanma problemleriyle başa çıkmakta zorlanıyorsanız, bir uzman desteği süreci kolaylaştırabilir. Bireysel veya partnerinizle çift danışmanlığı alabilirsiniz.

Bireysel psikolojik danışmanlık veya çift-aile danışmanlığı için iletişime geçebilirsiniz.

Romantik ilişkilerde bağlanma, ilişki dinamiklerinin kalbinde yer alır. Hangi bağlanma stiline sahip olduğunuzu bilmek ve ilişkilerinizde bu bilinci kullanmak, hem kendinizle hem de partnerinizle daha sağlıklı ve tatmin edici ilişkiler kurmanıza yardımcı olur. Unutmayın, bağlanma şekli değiştirilebilir; önemli olan farkındalık ve çabadır.